1-سانیزا چیست؟

سانیزا حاوی ماده موثره دارویی به نام سانیتینیب است. سانیتینیب به صورت پودر زرد مایل به نارنجی موجود است.

2-مکانیسم عمل سانیزا

سانیتینیب یک مهار کننده پروتئین-تیروزین کیناز می باشد که برای درمان سرطان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

3-موارد مصرف سانیزا

سانیتینیب در درمان موارد ذیل مورد استفاده قرار میگیرد:
-بیماران بزرگسال مبتلا به تومورهای گوارشی استرومال (GIST) که به دلیل پیشرفت بیماری و یا عدم تحمل درمان داروی سانیتینیب را قطع کرده اند.
-بیماران بزرگسال مبتلا به سرطان پیشرفته سلول های کلیوی (RCC)
-بیماران مبتلا به تومور نوراندوکرین پیشرفته پانکراس، تمایز یافته (pNET)

4- مقدار مصرف و روش مصرف سانیزا:

کپسول سانیزا میتواند همراه و یا با فاصله از غذا مصرف شود.
سانیزا را مطابق با دستور پزشک معالج مصرف نمایید، مقدار مصرف معمول دارو به طور کلی به شرح ذیل می باشد:
در بیماران مبتلا به GIST و RCC پیشرفته : 50 میلی گرم یک بار در روز، دوره های مصرف این دارو 6 هفته ای و این صورت است که برای مدت 4 هفته (28 روز) دارو به صورت روزانه مصرف می شود و سپس به مدت 2 هفته (14 روز) استراحت می باشد. دوره های مصرف دارو تا زمان بروز علائمی مبنی بر سمیت و یا پیشرفت بیماری باید ادامه یابد.
به عنوان درمان کمکی در بیماران RCC: 50 میلی گرم یک بار در روز برای 9 دوره 6 هفته ای
در بیماران مبتلا به pNET: 37.5 میلی گرم یک بار در روز تا زمان بروز علائمی مبنی بر سمیت و یا پیشرفت بیماری باید ادامه یابد.
تنظیم دوز در صورت بروز عوارض جانبی به صورت ذیل باید صورت پذیرد:
قطع درمان و یا افزایش و کاهش 12.5 میلی گرم میزان دوز مصرفی بر اساس میزان ایمنی و تحمل پذیری بیمار میتواند صورت پذیرد. حداکثر میزان دوز تجویزی در افراد مبتلا به pNET 50 میلی گرم روزانه می باشد و حداقل میزان دوز تجویزی به عنوان درمان کمکی در افراد مبتلا به RCC 37.5 میلی گرم می باشد.

تنظیم دوز در تداخلات دارویی به صورت ذیل باید صورت پذیرد:
مهار کننده های قوی CYP3A4:
در صورت امکان بهتر است از درمان های جایگزین استفاده شود و یا میتوان میزان دوز مصرفی سانیتینیب را به حداقل میزان دوز تجویزی کاهش داد:
در افراد مبتلا به GIST و RCC: 37.5 میلی گرم روزانه برای 4 هفته و سپس 2 هفته استراحت
در افراد مبتلا به pNET: 25 میلی گرم روزانه
القا کننده های قوی CYP3A4:
در صورت امکان بهتر است از درمان های جایگزین استفاده شود و یا میتوان میزان دوز مصرفی سانیتینیب را به حداکثر میزان دوز تجویزی افزایش داد: (در چنین شرایطی بیماران باید حتما از نظر بروز عوارض جانبی مانیتور شوند)
در افراد مبتلا به GIST و RCC: 87.5 میلی گرم روزانه برای 4 هفته و سپس 2 هفته استراحت
در افراد مبتلا به pNET: 62.5 میلی گرم روزانه

تنظیم دوز در افراد مبتلا به مرحله آخر بیماری کلیوی که همودیالیز می شوند به صورت ذیل باید صورت پذیرد:
در افراد مبتلا به مرحله آخر بیماری کلیوی که همودیالیز میشوند در ابتدای شروع به درمان نیاز به تنظیم دوز نمی باشد ولی ممکن است در دوره های بعدی نیاز به افزایش میزان دوز مصرفی تا دو بار نیز باشد.

5-شکل دارویی:

سانیزا به صورت کپسول 12.5 میلی گرم، 25 میلی گرم، 37.5 میلی گرم و 50 میلی گرم موجود است.

6-هشدارها و موارد احتیاط:

-سمیت کبدی:
استفاده از سانیتینیب ممکن است با سمیت کبدی شدید همراه باشد
به همین منظور بررسی عملکرد کبدی (ALT و AST و بیلی روبین) باید به صورت ماهانه و هم چنین در دوره های مصرف و یا بر اساس علائم بالینی بیمار به صورت دوره ای صورت پذیرد و در صورت نیاز ممکن است نیاز به قطع دارو باشد.
-قلبی عروقی:
عوارض قلبی، عروقی از جمله نارسایی قلبی، کاردیومایوپاتی، ایسکمی میوکارد، سکتی قلبی در بعضی مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است.
بررسی LVEF در ابتدای شروع به درمان با سانیتیب و بعد از آن بر اساس علائم بالینی بیمار و به صورت دوره ای باید صورت پذیرد. در صورت بروز علائم CHF درمان با سانیتینیب باید قطع شود. در افرادی که نشانه های بالینی مبنی بر CHF ندارند ولی دچار کاهش 20 تا 50 درصدی EF قلب شده اند نیز کاهش دوز و یا قطع موقت دارو باید صورت پذیرد.
-افزایش فاصله QT:
بررسی ECG در مصرف کنندگان سانیتینیب نشان داده است که ممکن است این دارو بسته به دوز مصرفی موجب افزایش فاصلهQT و در نتیجه آریتمی بطنی از جمله Torsade de Pointes شود.
بیمارانی که ریسک بیشتری دارند از جمله افرادی با سابقه طولانی شدن فاصله QT، افرادی که داروهای آنتی آریتمی مصرف می نمایند، افرادی با سابقه بیماری های قلبی، برادی کاردی و اختلالات الکترولیتی باید به صورت مرتب مانیتور شوند.
بررسی ECG و میزان الکترولیت ها (از جمله منیزیم و پتاسیم) به صورت دوره ای در مصرف کنندگان سانیتینیب باید انجام شود.
در افرادی که از داروی مهار کننده CYP3A4 و یا داروی های که موجب افزایش فاصله QT می شوند استفاده می نمایند بررسی ECG مرتب تر باید صورت پذیرد.
-افزایش فشار خون:
بررسی فشار خون در ابتدای شروع به مصرف دارو و بعد از با توجه به علائم بالینی بیمار باید صورت پذیرد.
در صورت بالا رفتن فشار خون تجویز دارو و همچنین قطع سانیتینیب تا زمان کنترل شدن فشار خون با نظر پزشک معالج باید صورت پذیرد.
-خونریزی:
مواردی از خونریزی با درجه شدت 3و4 در مطالعات بالینی در مصرف کنندگان نیلوتینیب گزارش شده است. از جمله این موارد میتوان به خونریزی از بینی و خونریزی های گوارشی اشاره کرد. در صورت بروز نشانه ها و علائم خونریزی بیماران باید تحت نظارت قرار گیرند و از نظر تعداد سلول های خونی ارزیابی شوند.
-سندروم لیز تومور:
این سندروم می‌تواند بسیار خطرناک باشد و در بیماران مبتلا به RCC و GIST گزارش شده است. بیمارانی با سابقه تومور بیشتر پیش از درمان با سانیتینیب بیشتر در معرض بروز این عارضه قرار دارند.
-میکروآنژیوپاتی ترومبوتیک:
مواردی از میکروآنژیوپاتی ترومبوتیک از جمله ترومبوتیک ترومبوسیتوپنی پوپورا و سندروم اورمیک همولیتیک که بعضا ممکن است منجر به نارسایی کلیه و یا مرگ می شود در مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است. با قطع سانیتینیب معمولا این عوارض برگشت پذیر هستند.

پروتئینوری:
مواردی از پروتئینوری و سندروم نفروتیک در مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است. بیماران از نظر بروز علائم پروتئینوری باید مانیتور شوند.
به همین منظور آزمایش ادرار قبل از شروع مصرف سانیتینیب و بعد از آن به صورت دوره ای باید صورت پذیرد.
در صورت مشاهده بیش از 3 گرم پروتئین در آزمایش ادرار 24 ساعته مصرف سانیتینیب بایدکاهش میزان دوز مصرفی صورت پذیرد و یا دارو به صورت موقت قطع شود.
در صورت بروز سندروم نفروتیک و یا بروز مجدد پروتئینوری قطع دارو باید صورت پذیرد.
سمیت پوستی:
سمیت های شدید پوستی از جمله اریتما مولتی فرم، سندروم استیون جانسون و نکرولیز اپیدرمال و necrotizing fasciitis. که در بعضی موارد می توانند کشنده باشند در مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است. در صورت بروز عوارض پوستی شدید قطع مصرف دارو باید صورت پذیرد.
سندروم لوکوانسفالوپاتی برگشت پذیر:
موارد بسیار نادری از سندروم لوکوانسفالوپاتی برگشت پذیر که در بعضی موارد میتواند کشنده باشد، در مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است.
از جمله علائم بروز این عارضه میتوان به افزایش فشار خون، سردرد، کاهش هوشیاری، تغییر در عملکرد ذهنی و از دست رفتن بینایی از جمله نابینایی کورتیکال اشاره کرد.
در صورت بروز این علائم قطع موقت دارو تا زمان تشخیص قطعی به کمک ام آر آی باید صورت پذیرد.
اختلالات تیروئیدی:
پرکاری تیروئید که در برخی موارد ممکن است به دنبال کم کاری آن بروز پیدا کند در مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است.
به همین منظور عملکرد تیروئید فرد قبل از شروع به مصرف دارو و بعد از آن بسته به علائم بالینی فرد باید مانیتور شود.
افت قند خون:
مصرف سانیتینیب ممکن است منجر به افت قند خون و در نتیجه از دست رفتن هوشیاری فرد و حتی در بعضی مواقه بستری شدن فرد شود. افت قندر در افراد مبتلا به دیابت ممکن است شدید تر باشد.
به همین منظور توصیه می شود میزان قند خون قبل از شروع به مصرف دارو و بعد از آن به صورت دوره ای و همچنین بر اساس علائم بالینی فرد سنجیده شود.
در افراد مبتلا به دیابت ممکن است نیاز باشد تا تنظیم دوز داروهای ضد دیابت مجدد برای فرد صورت پذیرد.

استئونکروز فک صورت:
استئونکروز استخوان فک در مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است. احتمال بروز این عارضه در افرادی که از بیس فسفونات ها استفاده می نمایند، افرادی با بیماری های دندانی و همنین افرادی که در معرض اقدامات تهاجمی دندانپزشکی بوده اند. بیشتر ممکن است باشد.
معاینه دهان و دندان قبل از شروع به مصرف سانیتینیب و بعد از آن به صورت دوره ای باید صورت پذیرد و بهداشت دهان و دندان باید در طی دوره مصرف دارو حتما رعایت شود.
در صورن امکان 3 هفته قبل از انجام اقدامات تهاجمی دندان پزشکی و یا جراحی دندان مصرف سانیتینیب باید قطع شود.
اختلال در بهبود زخم ها:
اختلال در بهبود زخم ها در مصرف کنندگان سانیتینیب گزارش شده است.
حداقل 3 هفته قبل از انجام عمل های جراحی اکتیو باید قطع مصرف سانیتینیب صورت پذیرد و حدا قل تا 2 هفته بعد از عمل نیز تا زمان بهبود زخم ها بهتر است دارو مصرف نشود.
-سمیت جنینی:
بر اساس نتایج مطالعات حیوانی و مکانیسم عمل نیلوتینیب مصرف این دارو در بانوان باردار ممکن است موجب سمیت جنینی شود.
به همین دلیل بانوانی که در سنین باروری هستند در طی دوره مصرف نیلوتینیب و همچنین تا 4 هفته بعد از قطع مصرف دارو باید حتما از روش های مطمئن جلوگیری از بارداری استفاده نمایند.

7-عوارض جانبی

عوارض شایع
عوارض قلبی عروقی: افزایش کراتین کیناز سرم، هایپرتنشن، ادم محیطی، decreased left ventricular ejection fraction، درد قفسه سینه
عوارض عصبی: خستگی، سردرد، بی خوابی، لرز، درد دهان، افسردگی، سرگیجه
عوارض پوستی: Palmar-plantar erythrodysesthesia، تغییر رنگ پوست، راش پوستی، تغییر رنگ مو، خشکی پوست، ریزش مو، قرمزی پوست، خارش
عوارض متابولتی و هورمونی: افزایش اوریک اسید، کاهش کلسیم سرم، کاهش آلبومین سرم، کاهش فسفات سرم، کم کاری تیروئید، افزایش سطح هورمون TSH، کاهش پتاسیم سرم، کاهش سدیم سرم، کاهش منیزیم سرم، کاهش وزن، افزایش کلسیم سرم، افزایش سدیم سرم
عوارض گوارشی: اسهال، استئوماتیت، تهوع، افزایش لیپاز سرم، بی اشتهایی، طعم تلخ دهان، درد شکمی، تهوع، افزایش آمیلاز سرم، سوء هاضمه، یبوست، کاهش اشتها، نفخ شکم، خشکی دهان، رفلاکس، درد زبان،
عوارض خونی: کاهش هموگلوبین، لنفوسیتوپنی، خونریزی، نوتروپنی
عوارض کبدی: افزایش ALT، افزایش AST، افزایش ALP، افزایش بیلی روبین، افزایش بیلی روبین غیر مستقیم سرم
Local: Localized edema
عوارض عصبی، عضلانی و اسکلتی: ضعف، درد اندام، درد مفصلی، درد پشت، درد عضلانی
عوارض تنفسی: سرفه، تنگی نفس، خونریزی از بینی، نازوفارنژیت، درد حلق دهانی، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
سایر عوارض: تب، ادم موضعی
در صورت بروز هرگونه عارضه در حین مصرف سانیتینیب با پزشک معالج و یا داروساز و یا واحد حمایت از بیمار و پرستاری شرکت زیست دارو دانش ارتباط برقرار نمایید.

8-سانیزا و سایر داروها

به منظور جلوگیری از بروز تداخل های دارویی، حتما قبل از شروع مصرف سانیزا، فهرست داروهای مصرفی خود را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
از جمله تداخلات دارویی سانیتینیب می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
مهار کننده های قوی CYP3A :
مصرف هم زمان سانیتینیب و مهار کننده های CYP3A می تواند سبب افزایش غلظت نیلوتینیب شود. به همین منظور از مصرف هم زمان این دسته از دارو ها با سانیتینیب باید اجتناب شود و یا در صورت نیاز به مصرف دوز سانیتینیب کاهش یابد.
القاکننده های قوی CYP3A:
مصرف هم زمان سانیتینیب و القاکننده های CYP3A می تواند سبب کاهش غلظت سانیتینیب وکاهش اثربخشی آن شود. به همین منظور از مصرف هم زمان این دسته از دارو ها با سانیتینیب باید اجتناب شود شود و یا در صورت نیاز به مصرف دوز سانیتینیب افزایش یابد.

9-مصرف در جمعیت های خاص

-بارداری:
بر اساس داده های حاصل از مطالعات حیوانی انجام شده، مصرف سانیتینیب در دوران بارداری می تواند موجب آسیب به جنین شود. به همین دلیل در دوره مصرف سانیتینیب و تا 4 هفته بعد از مصرف آخرین نوبت دارویی و قطع آن، باید از بارداری پرهیز شود.
همچنین مردانی که تحت درمان با سانیتینیب هستند و همسر آن ها در سنین باروری قرار دارد باید در دوره مصرف سانیتینیب و تا 7 هفته بعد از مصرف آخرین نوبت دارویی و قطع آن، از روش های مطمئن جلوگیری از بارداری استفاده بنمایند.
-شیردهی:
مطالعات حیوانی نشان داده اند که نیلوتینیب می تواند در شیر مادر ترشح شود، لذا در دوره مصرف این دارو و تا 4 هفته پس از مصرف آخرین نوبت دارویی و قطع آن باید از شیردهی جلوگیری شود.
-کودکان:
ایمنی و اثربخشی سانیتینیب در کودکان ارزیابی نشده است.
-سالمندان:
با توجه به مطالعات صورت گرفته شده، اثربخشی سانیتینیب در سالمندان مشابه دیگر افراد می باشد. در مورد بروز عوارض جانبی نیز تفاوت خاصی ذکر نشده است.
-اختلالات کبدی:
در افرادی با اختلالات ضعیف تا متوسط کبدی نیاز به تنظیم دوز خاصی نمی باشد. مصرف دارو در افراد با اختلالات شدید کبدی توصیه نمی شود.
-نارسایی کلیوی:
در افرادی با اختلالات متوسط و شدید کلیوی که تحت دیالیز نیستند نیاز به تنظیم دوز خاصی نمی باشد.

10-مصرف بیش از حد دارو:

در صورت مصرف بیش از حد دارو ، حتما به پزشک و یا مراکز درمانی مراجعه نمایید.

11-وعده مصرف فراموش شده:

در صورتی که کمتر از 12 ساعت از زمان مصرف دوز فراموش شده گذشته است نوبت فراموش شده را استفاده نمایید و در صورتی که بیشتر از 12 ساعت گذشته است نوبت فراموش شده را استفاده نکنید و مقدار روزانه خود را طبق برنامه قبلی مصرف نمایید.

12. شرایط نگهداری سانیزا:

-دور از نور و رطوبت و در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری شود.

13-اجزای تشکیل دهنده سانیزا:

ماده موثره دارویی:
sunitinib malate

مواد جانبی فرآورده:

Inactive ingredients: mannitol, croscarmellose sodium, povidone (K-25), and magnesium stearate. Orange gelatin capsule shells: titanium dioxide, and red iron oxide. Caramel gelatin capsule shells: titanium dioxide, red iron oxide, yellow iron oxide, and black iron oxide. Yellow gelatin capsule shells: titanium dioxide and yellow iron oxide. White printing ink: shellac, propylene glycol, sodium hydroxide, povidone, and titanium dioxide. Black printing ink: shellac, propylene glycol, potassium hydroxide and black iron oxide.