1- تبازیو چیست؟

تبازیو جهت درمان بیماران مبتلا به فرم های عودکننده ام اس از جمله سندرم بالینی منفرد (CIS) و نوع عودکننده- بهبود یابنده و فرم پیشرونده ثانویه مالتیپل اسکلروزیس تجویز می شود.

2-مقدار و نحوه صحیح مصرف تبازیو

مقدار مصرف توصیه شده تبازیو، یک عدد قرص 14 میلی گرم یک بار در روز است.

تبازیو می تواند قبل و یا همراه با غذا مصرف شود.

مصرف بیش از حد دارو:

در صورت مصرف تصادفی بیش از مقدار توصیه شده به پزشک معالج خود و یا مراکز درمانی مراجعه نمایید.

مطالعات حاکی از آن است که مصرف بیش از 70 میلی گرم روزانه به مدت بیشتر از 14 روز در افراد سالم به خوبی تحمل شده است.

در موارد مصرف بیش از حد با اهمیت بالینی یا بروز مسمومیت باید طبق دستور پزشک معالج از کلیستیرامین یا کربن فعال برای حذف سریع دارو استفاده گردد.

دوز فراموش شده:

در صورتی که یک نوبت داروی خود را فراموش کردید، در نوبت بعدی هرگز دو قرص را با هم استفاده نکنید و نوبت بعدی را طبق برنامه عادی ادامه دهید.

3-شکل دارویی

هر قرص روکش دار تبازیو حاوی 14 میلی گرم داروی تری فلونوماید و به رنگ آبی مات تا آبی کمرنگ است. قرص تبازیو دارای شکل پنج ضلعی است که در یک سمت عدد 14 (مقدار ماده موثره دارویی در یک قرص) و در سمت دیگر حرف انگلیسی Z حك شده است.

4-نکات مهم قبل از شروع مصرف تبازیو

• سطح ترانس آمیناز و بیلی روبین را 6 ماه قبل از شروع درمان با تبازیو بدست آورید. سطح ALT را حداقل به مدت شش ماه پس از شروع تبازیو به صورت ماهانه کنترل کنید.
• شمارش کامل سلول های خونی (CBC) را ظرف 6 ماه قبل از شروع درمان با تبازیو انجام دهید. نظارت بیشتر باید بر اساس علائم و نشانه های عفونت باشد.
• قبل از شروع تبازیو، بیماران را از نظر عفونت سل نهفته با آزمایش پوستی توبرکولین یا آزمایش خون برای عفونت مایکوباکتریوم توبرکلوزیس غربال کنید.
• تست بارداری را قبل از شروع درمان با تبازیو در زنان دارای پتانسیل باروری انجام دهید.
• فشار خون را قبل از شروع درمان تبازیو و پس از آن به صورت دوره ای بررسی کنید.

5-هشدارها و موارد احتیاط

سمیت کبدی:

بیماران مبتلا به بیماری کبدی و بیمارانی که سایر داروهای هپاتوتوکسیک مصرف می کنند ممکن است در هنگام مصرف تبازیو در معرض خطر آسیب کبدی قرار بگیرند. بیماران مبتلا به بیماری حاد یا مزمن کبدی یا بیمارانی که آلانین آمینوترانسفراز سرم (ALT ) بیش از دو برابر حد طبیعی قبل از شروع درمان دارند، معمولاً نباید با تبازیو درمان شوند. تبازیو در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کبدی منع مصرف دارد.

لذا سطح سرمی ترانس آمیناز و بیلی روبین را 6 ماه قبل از شروع درمان با تبازیو بسنجید. سطح ALT را حداقل به مدت شش ماه پس از شروع تبازیو به صورت ماهانه کنترل کنید. اگر افزایش ترانس آمیناز سرم (بیشتر از سه برابر) تایید شد، داروی تبازیو را تحت نظر پزشک خود قطع کنید. ترانس آمیناز و بیلی روبین سرم را در درمان تبزیو، به ویژه در بیمارانی که علائمی نشان دهنده اختلال عملکرد کبدی دارند، مانند حالت تهوع، استفراغ، درد شکمی، خستگی، بی اشتهایی، یا زردی و/یا ادرار تیره، کنترل کنید. اگر مشکوک به آسیب کبدی ناشی از تبازیو هستید، تبازیو را با مشورت پزشک خود قطع کنید و آزمایشات کبدی را به صورت هفتگی کنترل کنید تا زمانی که نرمال شود.

مسمومیت جنینی:

تبازیو ممکن است در صورت تجویز به یک خانم باردار باعث آسیب جنین شود. تراتوژنیسیته و کشندگی جنینی با حداکثر دوز توصیه شده برای انسان 14 میلی گرم در روز رخ داد. تبازیو برای استفاده در خانم های باردار و خانم های دارای پتانسیل باروری که از روش‌های پیشگیری موثر از بارداری استفاده نمی‌کنند، منع مصرف دارد. به خانم های دارای پتانسیل باروری توصیه می شود که در طول درمان با تبازیو از روش های پیشگیری موثر از بارداری استفاده کنند.

اگر خانمی در حین مصرف تبازیو باردار شود، درمان با تبازیو را متوقف می شود. بیمار را از خطر بالقوه برای جنین آگاه کنید و برای دستیابی به غلظت تری فلونومید پلاسما کمتر از 0.02 میلی گرم در لیتر، یک روش حذف سریع دارو را انجام دهید. خانم هایی که تحت درمان با تبازیو هستند و مایل به باردار شدن هستند، باید تبازیو را قطع کنند و تحت یک روش حذف سریع دارو قرار گیرند، که شامل تأیید اینکه غلظت پلاسمایی تری فلونوماید کمتر از 0.02 میلی گرم در لیتر (0.02 میکروگرم در میلی لیتر) است. مردانی که مایل به پدر شدن هستند نیز باید مصرف تبازیو را قطع کنند و یا تحت یک روش حذف سریع قرار گیرند یا منتظر بمانند تا بررسی شود که غلظت تری فلونومید در پلاسما کمتر از 0.02 میلی گرم در لیتر (0.02 میکروگرم در میلی لیتر) شود. غلظت‌های تری فلونوماید در پلاسمای کمتر از 02/0 میلی‌گرم در لیتر (02/0 میکروگرم بر میلی‌لیتر) کمترین خطر جنینی را دارد.

روش حذف سریع تری فلونوماید:

تری فلونوماید به آرامی از پلاسما دفع می شود. بدون یک روش حذف سریع، به طور متوسط 8 ماه طول می کشد تا به غلظت پلاسمایی کمتر از 0.02 میلی گرم در لیتر برسد، اگرچه به دلیل تغییرات فردی در کلیرانس دارو ممکن است تا 2 سال طول بکشد. روش حذف سریع می تواند در هر زمانی پس از قطع تبازیو مورد استفاده قرار گیرد. حذف را می توان با یکی از روش های زیر تسریع کرد:

• تجویز کلستیرامین 8 گرم هر 8 ساعت به مدت 11 روز. اگر کلستیرامین 8 گرم سه بار در روز به خوبی تحمل نمی شود، می توان از کلستیرامین 4 گرم سه بار در روز استفاده کرد.
• تجویز 50 گرم پودر زغال فعال خوراکی هر 12 ساعت به مدت 11 روز.

اثرات مغز استخوان / پتانسیل سرکوب سیستم ایمنی / عفونت:

اثرات مغز استخوان:

کاهش میانگین تعداد گلبول های سفید خون در 6 هفته اول رخ می دهد و تعداد WBC در طول درمان کم باقی می ماند. شمارش کامل سلول های خونی (CBC)  را ظرف 6 ماه قبل از شروع درمان با تبازیو انجام دهید. نظارت بیشتر باید بر اساس علائم و نشانه‌های حاکی از سرکوب مغز استخوان باشد.

خطر ابتلا به عفونت / غربالگری سل:

بیماران مبتلا به عفونت های حاد یا مزمن فعال نباید درمان را تا زمانی که عفونت (ها) برطرف نشده است شروع کنند. اگر بیمار دچار عفونت جدی شد، درمان با تبزیو را به حالت تعلیق درآورید و از یک روش حذف سریع استفاده کنید. قبل از شروع مجدد درمان، مزایا و خطرات را دوباره ارزیابی کنید. به بیمارانی که تبازیو دریافت می کنند آموزش دهید تا علائم عفونت را به پزشک خود گزارش دهند. تبازیو برای بیماران مبتلا به نقص ایمنی شدید، بیماری مغز استخوان یا عفونت های شدید و کنترل نشده توصیه نمی شود. داروهایی مانند تبازیو که دارای پتانسیل سرکوب سیستم ایمنی هستند ممکن است باعث شوند که بیماران بیشتر در معرض عفونت‌ها از جمله عفونت‌های فرصت‌طلب باشند.

واکسیناسیون:

واکسیناسیون با واکسن های زنده توصیه نمی شود. نیمه عمر طولانی تبازیو باید در هنگام استفاده از واکسن زنده پس از قطع تبازیو در نظر گرفته شود.

بدخیمی:

خطر بدخیمی، به ویژه اختلالات لنفوپرولیفراتیو، با استفاده از برخی از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی افزایش می یابد. با تبازیو امکان سرکوب سیستم ایمنی و بروز بدخیمی وجود دارد.

واکنش های حساسیت مفرط:

تبازیو می تواند باعث آنافیلاکسی و واکنش های آلرژیک شدید شود. علائم و نشانه ها شامل تنگی نفس، کهیر و آنژیوادم شامل لب، چشم، گلو و زبان است. بیماران را از علائم و نشانه های آنافیلاکسی و آنژیوادم آگاه کنید.

واکنش های جدی پوستی:

مواردی از واکنش‌های جدی پوستی، گاهی کشنده، از جمله سندرم استیونز-جانسون (SJS)، نکرولیز اپیدرمی سمی (TEN)، و واکنش دارویی همراه با ائوزینوفیل و علائم سیستمیک (DRESS) با تری فلونوماید گزارش شده است. لذا بیماران را از علائم و نشانه هایی که ممکن است نشانه یک واکنش جدی پوستی باشد، آگاه کنید. به بیماران آموزش دهید که در صورت بروز این علائم و نشانه ها، مصرف تبازیو را قطع کرده و به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشند. تا زمانی که واکنش مشخصاً مربوط به دارو نباشد، تبازیو را قطع کرده و سریعاً مراحل حذف سریع را آغاز کنید. در چنین مواردی، بیماران نباید دوباره در معرض تری فلونوماید قرار گیرند.

واکنش دارویی با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک:

واکنش دارویی با ائوزینوفیل و علائم سیستمیک (DRESS) که به عنوان حساسیت چند ارگانی نیز شناخته می شود، با تری فلونوماید رخ داده است. لباس معمولاً، اگرچه نه منحصراً، با تب، بثورات، لنفادنوپاتی و/یا تورم صورت همراه با درگیری سایر اندام‌ها، مانند هپاتیت، نفریت، ناهنجاری‌های هماتولوژیک، میوکاردیت یا میوزیت تظاهر می‌کند که گاهی شبیه یک عفونت حاد ویروسی است. توجه به این نکته مهم است که تظاهرات اولیه حساسیت مفرط (مانند تب، لنفادنوپاتی) ممکن است وجود داشته باشد حتی اگر بثورات پوستی مشهود نباشد.

نوروپاتی محیطی:

سن بالای 60 سال، مصرف همزمان داروهای نوروتوکسیک و دیابت ممکن است خطر نوروپاتی محیطی را افزایش دهد. اگر بیماری که تبازیو مصرف می کند علائم نوروپاتی محیطی مانند بی حسی یا گزگز دو طرفه دست یا پا پیدا کرد، درمان با تبازیو را تحت نظر پزشک قطع کرده و یک روش حذف سریع را انجام دهید.

افزایش فشار خون:

فشار خون را قبل از شروع درمان تبازیو و پس از آن به صورت دوره ای بررسی کنید. فشار خون بالا باید به طور مناسب در طول درمان با تبازیو مدیریت شود.

اثرات تنفسی:

بیماری بینابینی ریه، از جمله پنومونی بینابینی حاد، با تری فلونوماید پس از ورود به بازار گزارش شده است. این بیماری ممکن است کشنده باشد و در هر زمانی در طول درمان با تظاهرات بالینی متغیر به صورت حاد رخ دهد. شروع جدید علائم ریوی یا بدتر شدن علائم، مانند سرفه و تنگی نفس همراه یا بدون بروز تب ، ممکن است دلیلی برای قطع درمان و بررسی بیشتر در صورت لزوم باشد.

پانکراتیت در کودکان:

تبازیو برای استفاده در کودکان تایید نشده است. در صورت مشکوک بودن به پانکراتیت، مصرف تری فلونوماید را با مشورت با پزشک خود قطع کنید.

مصرف همزمان با درمان های سرکوب کننده یا تعدیل کننده سیستم ایمنی:

مطالعات ایمنی که در آن تبازیو به طور همزمان با سایر درمان‌های تعدیل‌کننده ایمنی تا یک سال (اینترفرون بتا، گلاتیرامر استات) تجویز شد، هیچ نگرانی ایمنی خاصی را نشان نداد. ایمنی طولانی مدت این ترکیبات در درمان مالتیپل اسکلروزیس ثابت نشده است. در شرایطی که تصمیم به تغییر از تبازیو به عامل دیگری با پتانسیل شناخته شده برای سرکوب هماتولوژیک گرفته شود، نظارت بر سمیت هماتولوژیک لازم است، زیرا قرار گرفتن در معرض سیستمیک با هر دو ترکیب همپوشانی خواهد داشت. استفاده از یک روش حذف سریع ممکن است این خطر را کاهش دهد، اما در صورتی که بیمار به درمان تبازیو پاسخ داده باشد، ممکن است به طور بالقوه منجر به بازگشت فعالیت بیماری شود.

6-عوارض جانبی

عوارض جانبی رایج تر: (>10%)

ریزش مو

کاهش فسفات خون

اسهال، حالت تهوع

کاهش گلبول های سفید خون

افزایش آلانین آمینوترانسفراز سرم (افزایش آنزیم های کبدی)

سردرد

عوارض جانبی رایج: (1-10%)

فشار خون

مورمور شدن، نوروپاتی محیطی

درد مفصلی

عوارض جانبی که میزان بروز آنها تعیین نشده است:

زردی

سیتومگالوویروس

سل

عوارض جانبی پس از ورود به بازار:

تشدید پسوریازیس، مشکلات ناخن (از جمله پسوریازیس ناخن)، پسوریازیس، پسوریازیس پوسچولار، سندرم استیونز-جانسون، نکرولیز اپیدرمال سمی

کولیت، پانکراتیت

ترومبوسیتوپنی

نارسایی حاد کبدی، آسیب کبدی

آنافیلاکسی، آنژیوادم، واکنش حساسیت مفرط

واکنش های دارویی با افزایش ائوزینوفیل و نیز علائم سیستمیک

بیماری ریوی (از جمله پنومونیت بینابینی حاد)

7-جمعیت های خاص:

بارداری:

تبازیو برای استفاده در خانم های باردار و نیز خانم های دارای پتانسیل باروری که از پیشگیری موثر از بارداری استفاده نمی کنند، منع مصرف دارد زیرا احتمال آسیب به جنین وجود دارد.

کاهش غلظت پلاسمایی تری فلونوماید با ایجاد یک روش حذف سریع دارو به محض تشخیص بارداری ممکن است خطر آسیب تبازیو برای جنین کاهش دهد.

شیردهی:

هیچ اطلاعاتی در مورد وجود تبازیو در شیر انسان، اثرات آن بر شیرخواری که با شیر مادر تغذیه می شود، یا تأثیر آن بر تولید شیر وجود ندارد. تری فلونومید در شیر موش پس از یک دوز خوراکی شناسایی شد. به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی در نوزادی که از تبزیو تغذیه می‌کند، زنان نباید در طول درمان با تبزیو از شیر مادر تغذیه کنند.

زنان و مردان دارای پتانسیل باروری:

تست بارداری:

قبل از شروع درمان با تبازیو درخانم های دارای پتانسیل باروری، تست بارداری باید انجام شود. در صورت مشکوک بودن به بارداری در طول درمان، فوراً به پزشک خود اطلاع دهند.

پیشگیری از بارداری:

خانم های دارای پتانسیل باروری باید در حین مصرف تبازیو از روش های موثر در پیشگیری از بارداری استفاده کنند. در صورت قطع مصرف تبازیو، استفاده از روش های پیشگیری از بارداری باید تا زمانی که تایید شود که غلظت تری فلونوماید در پلاسما کمتر از 0.02 میلی گرم در لیتر است، ادامه یابد.

تبازیو در مایع منی مردان نیز وارد می شود. برای به حداقل رساندن هر گونه خطر احتمالی، مردانی که مایل به پدر شدن فرزند و همسرشان نیستند، باید از پیشگیری موثر از بارداری استفاده کنند. مردانی که مایل به داشتن فرزند هستند، باید استفاده از تبازیو را قطع کنند و یا تحت یک روش حذف سریع قرار گیرند یا منتظر بمانند تا بررسی شود که غلظت تری فلونوماید در پلاسما به کمتر از 0.02 میلی گرم در لیتر (0.02 میکروگرم در میلی لیتر) برسد.

استفاده در کودکان:

ایمنی و اثربخشی در کودکان ثابت نشده است.

استفاده در سالمندان: (بیش از 65 سال)

مطالعات بالینی تری فلونوماید شامل بیماران بالای 65 سال نمی شود.

اختلال کبدی:

داروی تبازیو برای بیمارانی که نارسایی کبدی خفیف و متوسط دارند، نیازی به تنظیم دوز ندارند اما در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کبدی منع مصرف دارد.

اختلال کلیوی:

برای بیمارانی که نارسایی کلیوی خفیف، متوسط و شدید دارند، نیازی به تنظیم دوز نیست.

8-تداخلات دارویی تبازیو

در صورتی که هم زمان با تبازیو از داروی دیگری حتی داروهای گیاهی و مکمل ها استفاده می نمایید، پزشک خود را مطلع سازید. از جمله تداخلات دارویی داروی تبازیو به موارد زیر می توان اشاره کرد:

• اثر تبازیو بر سوبستراهای CYP2C8:

تبازیو مهارکننده این آنزیم است. در بیمارانی که تبازیومصرف می کنند، میزان داروهای متابولیزه شده توسط CYP2C8  (مانند پاکلیتاکسل، پیوگلیتازون، رپاگلینید، روزیگلیتازون) در خون ممکن است افزایش یابد.

• اثر تبازیو بر وارفارین:

مصرف همزمان تبازیو با وارفارین مستلزم نظارت دقیق نسبت INR  است زیرا تبازیو ممکن است پیک INR را تقریباً 25 درصد کاهش دهد.

• اثر تبازیو بر داروهای ضد بارداری خوراکی:

تبازیو ممکن است قرار گرفتن در معرض سیستمیک اتینیل استرادیول و لوونورژسترل را افزایش دهد. باید به نوع یا دوز داروهای ضد بارداری مورد استفاده در ترکیب با تبزیو توجه شود.

• اثر تبازیو بر سوبستراهای CYP1A2:

تری فلونوماید یک القا کننده ضعیف این آنزیم است. در بیمارانی که تبازیو مصرف می کنند، میزان داروهای متابولیزه شده توسط CYP1A2 (مانند آلوسترون، دولوکستین، تئوفیلین، تیزانیدین) در خون ممکن است کاهش یابد. این بیماران باید تحت نظر گرفته شوند و دوز دارو(های) همزمان متابولیزه شده توسط CYP1A2 را در صورت لزوم تنظیم شود.

• اثر تبازیو بر سوبستراهای انتقال دهنده آنیون آلی 3 (OAT3):

تری فلونوماید فعالیت OAT3 را در داخل بدن مهار می کند. در بیمارانی که تبازیو مصرف می کنند، میزان داروهایی که سوبستراهای OAT3 (مانند سفاکلر، سایمتیدین، سیپروفلوکساسین، پنی سیلین G، کتوپروفن، فوروزماید، متوترکسات، زیدوودین) در خون ممکن است افزایش یابد. این بیماران باید تحت نظر گرفته شوند و دوز دارو(های) همزمان را که سوبستراهای OAT3 هستند در صورت نیاز تنظیم شود.

اثر تبازیو بر سوبستراهای BCRP و پلی پپتید B1 و B3 حامل آنیون آلی  ( OATP1B1/1B3 ):

تری فلونومید فعالیت BCRP و OATP1B1/1B3 را در داخل بدن مهار می کند. برای بیمارانی که تبازیو مصرف می کنند، دوز روزوواستاتین نباید از 10 میلی گرم یک بار در روز تجاوز کند. برای سایر سوبستراهای BCRP   (مانند میتوکسانترون) و داروهای خانواده  OATP  (مانند متوترکسات، ریفامپین)، به ویژه مهارکننده‌های ردوکتاز HMG-Co  (مانند آتورواستاتین، ناتگلینید، پراواستاتین، رپاگلینید، و سیمواستات) کاهش دوز این داروها باید در نظر گرفته شود و بیماران را از نظر علائم و نشانه های افزایش غلظت داروها در زمانی که بیماران از تبازیو استفاده می کنند، تحت نظر باشند.

9-اجزای تشکیل دهنده تبازیو

ماده موثره دارویی: تری فلونوماید

مواد جانبی: میکروکریستالین سلولز، لاکتوز مونوهیدرات، سدیم استارچ گلیکولات تیپ 1،  هیدروکسی پروپیل سلولز، نشاسته ذرت، منیزیم استئارات، نشاسته ذرت، هایپروملوز، تیتانیوم دی اکساید، روکش آبی رنگ

چنانچه به هر کدام از اجزای تبازیو سابقه واکنش های حساسیتی و یا بروز عوارض جانبی دارید، باید پیش از مصرف دارو با پزشک معالج یا داروساز مشورت نمایید.

10- نحوه صحیح نگهداری تبازیو:

تبازیو را در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری نمایید.

تبازیو را دور از دید و دسترس کودکان نگهداری نمایید.

-شماره تماس پاسخ گویی واحد پرستاری و حمایت از بیمار شرکت زیست دارو دانش:

09352203041-44

• تاریخ نگارش و بازبینی:  مهر ماه 1402