ریلاپزنت® چیست؟

ریلاپزنت دارویی خوراکی حاوی ماده فعال سیپونیمود است. سیپونیمود متعلق به گروهی از داروها به نام تعدیل کننده گیرنده اسفنگوزین-1-فسفات (S1P receptor modulators)  می باشد.

مکانیسم اثر ریلاپزنت چیست؟

سیپونیمود یک تنظیم کننده گیرنده S1P است. این دارو به‌طور انتخابی به گیرنده‌های S1P₁ و S1P₅ متصل شده و مانع خروج لنفوسیت‌ها از غدد لنفاوی می‌شود. کاهش شمار لنفوسیت‌ها در گردش خون، نفوذ آنها به سیستم عصبی مرکزی محدود می کند. اثرات درمانی ســیپونیمود در بیماری مولتیپل اسکلروزیس(MS)  احتمالا به دلیل کاهش نفوذ لنفوسیت ها به سیســتم عصبی مرکزی می باشد.

موارد مصرف دارو چیست؟

ریلاپزنت® در بزرگسالان مبتلا به فرم‌های عودکننده مولتیپل اسکلروزیس، شامل: سندرم بالینی منفرد، فرم عود کننده- فروکش کننده  (RRMS) و و فرم پیشرونده ثانویه فعال (SPMS) در بزرگسالان کاربرد دارد.

دوز دارو

ریلاپزنت به صورت قرص های روکش دار با دوزهای 0.25، 1 و 2 میلی گرم موجود است.

نحوه ی مصرف دارو به چه صورت است؟

قبل از شروع درمان با سیپونیمود، باید تست ژنتیکی CYP2C9 انجام شود تا از دوز مناسب دارو مطمئن شویم.

دوز دقیق و نحوه افزایش تدریجی بر اساس نتایج تست ژنتیکی CYP2C9 تعیین می‌شود.

نحوه شروع مصرف دارو به صورت تدریجی است؛ روز اول و دوم 0.25 میلی‌گرم، روز سوم 0.5 میلی‌گرم، روز چهارم 0.75 میلی‌گرم و 1 میلی‌گرم در روز پنجم. در روز ششم به بعد، دوز نگهدارنده 2 میلی‌گرم در روز است، مگر اینکه طبق نتایج تست ژنتیکی دوز کمتری تعیین شود. اگر مصرف دارو برای بیش از 4 روز قطع شود، باید فرآیند تیتراسیون از ابتدا آغاز گردد.

هشدار یا موارد احتیاط:

  • سیپونیمود با کاهش لنفوسیت‌ها ممکن است خطر عفونت‌های شدید (ویروسی، قارچی یا باکتریایی) و لوکوآنسفالوپاتی چندکانونی پیشرونده (PML) را افزایش دهد.
    • پایش قبل از شروع: شمارش سلول‌های خونی (CBC)، عملکرد کبد و کلیه،ECG و تست CYP2C9
    • پایش حین درمان: کنترل منظم لنفوسیت‌ها، آنزیم‌های کبدی و علائم بالینی عفونت یا قلبی.
    • واکسیناسیون: انجام واکسیناسیون پیش از شروع درمان مد نظر قرار داده شود. حین درمان از واکسن‌های زنده خودداری شود.
    • در صورت بروز تب، تنگی نفس، ضعف عضلانی یا علائم جدید دیگر، درمان را قطع و با پزشک مشورت کنید.
    • این دارو ممکن است باعث ادم ماکولا، اختلالات قلبی (کاهش ضربان و آریتمی)، آسیب کبدی، مشکلات تنفسی، افزایش فشار خون، سرطان‌های پوستی، آسیب به جنین، و موارد نادری مانند PRES شود. پس از قطع دارو، احتمال عود بیماری و باقی ماندن اثرات ایمنی وجود دارد. مراقبت و پایش مداوم طی مصرف این دارو لازم است.